Bidenwatch

17 FEBRUARI 2021

Beste Stan, beste Willem,

In deze rubriek bespreken Amerika-kenners Willem Post en Stan Bos één keer in de twee weken de opvallendste ontwikkelingen in de Amerikaanse politiek en het presidentschap van Joe Biden.

Beste Willem,

Het is amper voor te stellen dat de Democratische voorverkiezingen in New Hampshire alweer een jaar achter ons liggen. Dat ik jou (en je zoons Frank en Ferry) met Marco van den Doel ontmoette tijdens het McIntyre Shaheen Dinner in een volgepakte SNHU Arena in Manchester, New Hampshire, vergeet ik niet snel. Alle Democratische kopstukken deden die avond hun zegje en tussen de aanhang van Elizabeth Warren voelden we de energie die de voorverkiezingen losmaakte. Want hoewel de partij toen nog verdeeld was, straalden de kandidaten in één aspect eensgezind uit: Donald Trump verslaan.

Een jaar later ziet de wereld er heel anders uit. Niet alleen vanwege de pandemie, maar ook door de wisseling van de wacht in het Witte Huis. Eerlijk gezegd kon ik me een jaar geleden niet voorstellen dat Joe Biden met de zege aan de haal zou gaan met ruim 81 miljoen stemmen, een record. In New Hampshire zag ik Biden twee keer optreden. Eén keer in de The Rex, een theater midden in het centrum van Manchester en de tweede keer in het bijgebouw van een kerkje in Gilford. Het enthousiasme spatte er bepaald niet vanaf, zijn verhaal sprak niet aan, zeker in vergelijking met de optredens van Pete Buttigieg, Bernie Sanders en Elizabeth Warren die hordes mensen trokken.

We moeten het de 78-jarige Joseph Robinette Biden junior nageven dat hij als 46ste president een vliegende start heeft. Biden tekende in no time dertig executive orders, presidentiële decreten die het beleid van zijn voorganger Trump terugdraaien. De topposities in zijn kabinet – zoals de ministers van Financiën, Buitenlandse Zaken, Defensie en Binnenlandse Veiligheid – zijn in korte tijd door de Senaat geloodst. Het team met onder andere de bekende dokter Fauci had op dag 1 een duidelijk plan klaarliggen om de coronacrisis, die is doorgedrongen tot in de haarvaten van de Amerikaanse samenleving, bij de strot te pakken.

Toch ging het in Amerika de laatste dagen vooral over Donald Trump. De Senaat behandelde immers de zaak rond de bestorming van het Capitool, aangezet door Trump, die in het Congres leidde tot een historisch moment: namelijk de tweede afzettingsprocedure tegen een Amerikaanse president. Dat kwam nooit eerder voor. Het Huis van Afgevaardigden stemde bij meerderheid voor impeachment, maar het finale oordeel ligt altijd bij de Senaat, waar een tweederde meerderheid nodig is om de president uit zijn ambt te zetten.

Daar lag precies het probleem. Trump is sinds 20 januari geen president meer en houdt zich schuil in zijn resort in Florida. Voor 43 Republikeinse senatoren was dat de vluchtroute om tegen afzetting te stemmen, zeven Republikeinen stemden voor. Er waren tien stemmen te weinig om Trump af te zetten. Ondanks dat de Republikeinse Senaatsleider Mitch McConnell tegenstemde, pakte hij Trump in zijn toespraak voor de Senaat hard aan. Hij noemde de oud-president moreel verantwoordelijk voor de bestorming van het Capitool. Zeer ongebruikelijk, zeker omdat McConnell zich vier jaar lang opstelde als de slippendrager van Trump en nu de kans had om hem te lozen. Zo blijft Trump boven de Republikeinse partij zweven. Hoe kijk jij tegen deze kwestie aan?

Groet,

Beste Stan,

Goed van je te horen. Lijkt wel een eeuwigheid geleden dat we elkaar in New Hampshire ontmoetten. In de bittere kou tijdens een ware sneeuwjacht zagen we de kandidaten en vrijwilligers in zelfs de meest afgelegen achterafzaaltjes gloedvol hun verhaal afsteken. Daar aan de basis ligt toch de kracht van de Amerikaanse democratie. Ondanks alles. Ik kom er zo nog even op terug.

In het SNHU-stadion waar jij aan refereert, kwam je niet zo maar binnen als niet-Amerikaan. Met mijn White House Watchersgroep schreven we ons bij zo wat alle kandidaten in om een toegangsbewijs te bemachtigen. De campagne van Elizabeth Warren stortte al wat in en zij kon nog wel wat supporters gebruiken. En zo belandden we in het speciale Warrenvak van de mintgroene shirtjes. Wij kregen ook zo’n kledingstuk plus een groen oplichtend polsbandje. Alle kandidaten hielden een praatje. Toen Elizabeth op het podium verscheen, lichtte het hele vak op temidden van een oorverdovend gejoel. Onze polsbandjes werden op afstand bediend. Politieke marketing in Amerika. Alles is daar nu eenmaal extremer. Bizar en tegelijk ook fascinerend.

Ik deel jouw observaties over Biden. Ik zag hem al eerder van nabij in Iowa. Ik schrok wel van zijn wat gebrekkige fysiek. Hij had soms moeite zijn zinnen af te maken. Voerde een nogal lusteloze campagne. Grote fout die zijn latere Republikeinse tegenstander Trump maakte, was om Biden meteen maar neer te zetten als een wandelend lijk dat ieder moment kon omvallen. Bij Trump was iedere nuance ver te zoeken. Biden is niet meer de dynamische politicus van weleer maar, ‘geholpen’ door de pandemie en uiteraard door de extreme performances van Trump, was er bij een nieuwe ‘silent majority’, zeg maar de mensen in het brede centrum, een verlangen naar een saaie politieke opa. ‘Back to normalcy!’

En nu moet onze Joe politiek koorddansen. Hij mag zich niet vervreemden van het centrum maar moet ook de linkervleugel van de Democraten tevreden stellen. Zijn start is inderdaad veelbelovend. Ondanks de meerdere crises zijn er kansen om er een geslaagd presidentschap van te maken. De aanpak voor een schoon milieu deels in combinatie met een grote opknap van de infrastructuur kan met mega-investeringen veel nieuwe banen opleveren voor de ‘vergeten’ Amerikaanse middenklasse.

En de aftocht van Trump in Florida waar hij werkt aan ‘de grootste comeback uit de Amerikaanse geschiedenis?’ We zullen ongetwijfeld nog veel van ‘The Donald’ horen. Maar ik denk wel dat zijn gezag afbladdert. Miljoenen stemmers uit de verlichte Amerikaanse voorsteden zullen de gebeurtenissen op 6 januari de komende jaren niet vergeten. Kansen voor Democraten!

Over Trump en ook over hoe het nu verder moet met de Amerikaanse democratie woedt logischerwijs nu een fel debat. Daar moeten we zeker in een volgende briefwisseling wat verder op in gaan Stan. Eens?

Een schot voor de boeg alvast. Trump was, nou ja vooruit ‘is’ een meester-populist die als een rattenvanger van Hamelen de ontevreden burgers aan zijn voeten verzamelde. Wie alle kritiek louter op Trump richt, mist andere, diepere dimensies. En de bredere context. De Intelligence Unit van The Economist schrijft deze maand over haar jarenlange onderzoek naar de kracht van democratieën: ‘According to their recent index, only 8.4 per cent people of 167 countries are enjoying democracy fully.’ Het aantal echte democratieën holt achteruit. Er is meer aan de hand Stan dan alleen maar Trump. Biden en co hebben vier jaar de tijd om het lot van de gewone Amerikanen te verbeteren. Het vertrouwen in de traditionele politici moet en zal worden hersteld. Anders…

Stan, leidt hier niet uit af dat ik pessimistisch ben. Maar ik voel in deze wel een heuse ‘sense of urgency’.

Groet,


One comments on “
  1. Pingback: Biden Watch

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.