Haagse White House Watchers

Willem Post

Met 14 andere Haagse politieke junkies was ik de afgelopen dagen in New Hampshire. In twee White House Watchers busjes reden we door een sprookjesachtig landschap van door sneeuw ‘besuikerde’ heuvels en bergen. We waren op jacht naar de Democratische kandidaten voor het presidentschap. Verklaar ons maar voor gek. Met een gevoelstemperatuur van -20 graden stonden we in de rij voor een toespraak van Bernie Sanders in een negentiende eeuws operatheater. Honderden mensen konden er niet meer in, wij wel. We waren verkleumd maar toen sprong Sanders-vriend Michael Moore op het podium om Bernie hartverwarmend aan te kondigen. Hij gaf een introductiespeech van wereldklasse. Vooral bedoeld voor de vele jongeren in de zaal. De beroemde documentairemaker begon zachtjes pratend:

‘Vrienden, laten we eerlijk zijn. Bernie heeft niet heel lang meer te leven. Dat weet hij zelf ook. Maar hij is ‘living in the future’. Waar hij voor strijdt, doet hij voor jullie. Niet voor hemzelf. Ik zie ook baby-boomers in de zaal. Hee baby-boomers, wat moesten jullie betalen toen je destijds ging studeren? Steek je vinger eens op.’ Uit de zaal klonken bedragen variërend van 50 tot 500 dollar. En iemand riep: ‘Mijn “public university” was gratis!’ Moore reageerde lachend: ‘Wat zijn wij toch “lucky baby boomers”. Wat hebben wij een fantastisch leven. Maar dat willen we voor onze jongeren ook.

Critici durven Bernie radicaal te noemen en weet je waarom? Omdat hij in het rijkste land van de wereld een betaalbare gezondheidsverzekering wil voor iedere Amerikaanse burger. Omdat hij de schuld kwijt wil schelden van studenten waarvan er velen een schuld hebben van meer dan 100.000 dollar. Omdat hij Big Pharma wil aanpakken omdat ze levensreddende medicijnen verkopen die tien keer zo duur zijn als in Canada en Europese landen. Wat een schande “folks” dat Bernie daar voor opkomt.’

Het applaus golfde over de zaal. Keer op keer. Moore voerde het tempo van zijn zinnen op en riep toen de ‘next U.S. president’ op het podium. Ook Bernie hield een vlammende toespraak. Hij noemde Trump ‘de meest criminele president uit de moderne Amerikaanse geschiedenis.’

Na afloop sprak ik met de jonkies onder de White House Watchers. Ze zijn studenten, stewardess, journalist en werknemer bij BP. Ze waren het over 1 ding eens. Het was een adembenemend campagne-event. Wat is de Nederlandse politiek dan saai. Nee, dan New Hampshire. Bij al die campagne bijeenkomsten in restaurants, zaaltjes bij de kerk of gewoon bij de mensen thuis in de huiskamer moet je als kandidaat je uiterste best doen om de kiezer te veroveren. Op ze in praten met jouw boodschappen maar ook naar ze luisteren. Sofie zei: ‘In Nederland ben ik echt niet blij als ik uitgenodigd zou worden voor een partij-bijeenkomst. Hier in New Hampshire vind ik het zo erg dat ik weer naar huis moet. Ik kan niet wachten om er over vier jaar weer bij te zijn. Dit is echte directe democratie!’

Duidelijke taal. En opeens besef ik me waarom ik in de jaren zeventig Amerikaanse geschiedenis ging studeren. Als kind had je politici als John Kennedy die ook ons buitenlanders inspireerden. De Nederlandse politiek was toen ook al saai. Wij Nederlanders zijn nuchter maar we verlangen wel degelijk naar inspirerende, nieuwe leiders. Kijk eens wat Obama hier te weeg bracht. Hun leeftijd doet er trouwens niet toe. Sanders is 78. Maar miljoenen Amerikaanse jongeren zijn dol op hun politieke opa. Ondanks alle kritiek die je op de Amerikaanse politiek kunt hebben, kunnen Nederlandse politici veel, heel veel leren van de campagnes in staten als New Hampshire.